قبیله تزویر ( امیر محسن عرفان)

سخن از مدعیان دروغین مهدویت شاید در روزگار ما بیش از هر زمان دیگر مورد توجه قرار گرفته است، به ویژه اگر دوستان ناآگاه و غیربصیر و دست های پیدا و پنهان دشمن آگاه و هوشمند و مغرض را در انحراف و تحریف اندیشه مهدویت در طول تاریخ بشناسیم و بدانیم دشمنان اسلام در دوران معاصر، تلاش های بسیاری را جهت وارونه و بدون اثر کردن، خشن و خرافی جلوه دادن «اندیشة نجات گرایانه مهدویت» انجام می دهند.

کتاب «قبیله تزویر»، در نظر دارد از نظر گاهی خاص به این موضوع بپردازد که عبارت است از «بازخوانی عوامل پیدایش مدعیان دروغین مهدویت و گرایش مردم به آنان». امیرمحسن عرفان نویسندة این اثر در مقدمه، رسالت کتاب را پاسخی درخور به علل و زمینه های پیدایش و رشد مدعیان دروغین مهدویت می داند و بیان می کند:

شناخت و تحلیل ریشه ها و علل پیدایش و رشد مدعیان مهدویت یک ضرورت «عقلانی» است تا با از بین بردن «علت ها»، معلول ها نیز از بین رفته و تدریجاً با ادعاهای پیدا و پنهان در حال وقوع نیز مبارزه شود.

در فصل اول این کتاب با عنوان کلیات به موضوعاتی از قبیل: گونه شناسی مدعیان دروغین مهدویت، مشخصه های رفتاری و اعتقادی مدعیان دروغین، راه های در امان ماندن از گزند مدعیان دروغین و… اشاره شده است.

از دیدگاه نویسنده این کتاب، عقل گریزی، عوام زدگی، به کارگیری نصوص متشابه، خودمحوری، سوء استفاده از وضعیت سیاسی و اجتماعی، ادعاهای متناقض و رنگارنگ، تأویل گرایی، عالم گریزی و ذوق گرایی و… از مهم ترین ویژگی های مدعیان دروغین است.

نگارنده معتقد است اندیشه پیرامون مدعیان دروغین مهدویت با ملاحظاتی به گونه های مختلف تقسیم می شود. برخی از این ملاحظات عبارتند از: ماهیت ادعا، نوع ادعا، جغرافیای ادعا، شخص ادعا کننده، مذهب ادعا کننده و سرانجام ادعا.

در فصل دوم این کتاب، نویسنده به بیان عوامل پیدایش مدعیان دروغین مهدویت و چرایی گرایش مردم به آنان پرداخته است و آن را از وجوهی درونی تر مد نظر قرار داده است. وی عوامل پیدایش مدعیان دروغین را در سه عاملِ: عوامل زمینه ساز، تسهیل کننده و شتاب زا یا کاتالیزور بررسی می کند. در بخشی از این فصل آمده: «از دو منظر می توان به مدعیان دروغین نگریست. یکی پرداختن به سیر حوادث و وقایع نگاری و فرایند زندگی مدعیان و دیگری جست وجوی علت یا علل آن. دیدگاه اول به تاریخ مدعیان دروغین می انجامد و مجموعه ای از وقایع است که از داده های آن هیچ گاه سخن نمی گوید؛ بلکه باید تبیین و تفسیر شوند. حصر توجه به مطالعه تاریخی و عدم توجه کافی به رهیافت های دیگر، سبب می شود هویت شیء در حیثیت تاریخی آن، پنهان شود و گمان گردد که آن شیء چیزی نیست جز جنبه مکشوف در مطالعة تاریخی. دیدگاه دوم به نظریه پردازی در مسئله منجر می شود و با کمک آن می توان تصویری روشن و تفسیری جامع از موضوع ارائه داد.»

در این کتاب از روش توصیفی تحلیلی و رویکردهای تاریخی ـ انتقادی استفاده شده و درعین حال تلاش شده تا داده هایی را که برای تبیین عوامل پیدایش مدعیان دروغین مهدویت مفید است، فراهم و برجسته شود. نویسنده سعی کرده تا با رویکری عامل شناسی، از ذکر تاریخ مدعیان خودداری کند درصدد پاسخ گویی به عوامل پیدایش مدعیان دروغین باشد