چگونه میتوان زمینه ظهور رافراهم کرد؟آیا شخص هم میتواند یا باید اشخاصی باشند؟

هر پديده‌اي در جهان با فراهم آمدن شرائط و زمينه‌هاي آن به وجود مي‌آيد و بدون تحقق زمينه‌ها، امكان وجود براي هيچ موجودي نخواهد بود. هر زميني قابليت پرورش دانه را ندارد و هر آب و هوايي مناسب رشد هر گياه و نباتي نيست. كشاورز، وقتي مي‌تواند انتظار برداشت خوب از زمين داشته باشد كه شرايط لازم را براي به دست آمدن محصول فراهم كرده باشد.
بر اين اساس، هر انقلاب و رويداد اجتماعي نيز به زمينه‌ها و شرايط آن بستگي دارد. همان‌ گونه كه انقلاب اسلامي ايران نيز با فراهم آمدن مقدمات آن به پيروزي رسيد، قيام و انقلاب جهاني امام مهدي علیه السلام كه بزرگ‌ترين حركت جهاني است نيز پيرو همين اصل است و بدون تحقق زمينه‌ها و شرايط آن به وقوع نخواهد پيوست.
مقصود از اين سخن، آن است كه تصور نشود امر قيام و حكومت امام مهدي علیه السلام از روابط حاكم بر جهان آفرينش مستثنا است و حركت اصلاحي آن بزرگوار از راه معجزه و بدون اسباب و عوامل عادي به سرانجام مي‌رسد؛ بلكه بر اساس تعاليم قرآن و پيشوايان معصوم، سنّت الهي بر اين قرار گرفته كه امور عالم از مجراي طبيعي و علل و اسباب عادي انجام گيرد.
امام صادق علیه السلام فرمود:
خداوند، امتناع دارد از اينكه امور را جز از راه اسباب آن فراهم آورد. (۱)
و در روايتي نقل شده است كه شخصي به امام باقرعلیه السلام عرض كرد:
«مي گويند زماني كه امام مهديعلیه السلام قيام كند، همه امور بر وفق مراد او خواهد بود».
حضرت فرمود: «هرگز چنين نيست. قسم به آن كس كه جانم در دست اوست! اگر بنا بود براي كسي كارها خود به خود درست شود، همانا براي رسول خدا صلی الله علیه و آله چنين مي‌شد». (۲)
البته سخن فوق بدين معنا نيست كه در قيام بزرگ مهدوي، امدادهاي غيبي و آسماني وجود نخواهد داشت؛ بلكه مقصود، آن است كه در كنار امدادهاي الهي، زمينه‌ها و عوامل و شرايط عادي نيز بايد فراهم شود.
مهم‌ترين زمينه‌هاي قيام و انقلاب جهاني امام مهديعلیه السلام چهار چيز است كه هر يك را جداگانه بررسي مي‌كنيم:
الف. طرح و برنامه
روشن است كه هر قيام و حركت اصلاحي به دو برنامه نياز دارد:
۱٫ برنامه‌اي جامع براي مبارزه با ناهنجاري‌هاي موجود از طريق سازماندهي نيروها.
۲٫ قانوني كامل و متناسب با همه نيازهاي جامعه كه ضامن تمام حقوق فردي و اجتماعي در يك نظام عادلانه حكومتي باشد و حركت رو به رشد اجتماع را براي رسيدن به وضعيت آرماني، ترسيم كند.
تعاليم قرآن كريم و سنّت معصومان كه همان اسلام ناب است، به عنوان بهترين قانون و برنامه در اختيار امام عصر علیه السلام است و آن حضرت بر اساس اين منشور جاويد الهي عمل خواهد كرد.
ب. رهبري
در همه قيام ها، نياز به رهبر از ابتدايي‌ترين ضرورت‌هاي قيام شمرده مي‌شود. هر چه قيام، وسيع‌تر و داراي اهداف بلندتري باشد، نياز به رهبري توانا و متناسب با آن اهداف بيشتر احساس مي‌شود.
در مسير مبارزه جهاني با ظلم و ستم و حاكميت عدالت و مساوات در كره زمين وجود رهبري آگاه و توانا و دلسوز كه از مديريتي صحيح و قاطع برخوردار باشد، ركن اصلي و اساسي انقلاب است. حضرت مهدي علیه السلام كه عصاره انبيا و اوليا است به عنوان رهبر قيام بزرگ زنده و حاضر است، او تنها رهبري است كه به دليل ارتباط با عالم غيب، به همه هستي و روابط موجود در آن آگاهي كامل دارد و داناترين انسان‌هاي زمان خويش است.
پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله فرمود:
آگاه باشيد كه مهدي علیه السلام وارث تمام علوم است و بر تمام دانش‌ها احاطه دارد. (۳)
او يگانه رهبري است كه از همه قيد و بندها آزاد بوده و تنها دل در گرو رضايت آفريدگار عالم دارد؛ بنابراين قيام و حكومت جهاني از نظر رهبر و پيشوا نيز در بهترين شرايط قرار دارد.
ج. ياران
يكي ديگر از زمينه‌ها و شرايط لازم براي تحقق ظهور، وجود ياوراني شايسته و لايق براي پشتيباني از قيام و انجام كارهاي حكومت جهاني است. بديهي است وقتي انقلابي جهاني به وسيله رهبري آسماني روي مي‌دهد، ياوراني متناسب با آن مي‌خواهد و اين گونه نيست كه هر كس ادّعاي ياوري كند، بتواند در آن ميدان، حضور يابد.
برخی از ویژگیهای یاران عبارتند از:
۱٫ معرفت و اطاعت
۲٫ عبادت و صلابت
۳٫ جان نثاري و شهادت طلبي
۴٫ شجاعت و دليري
۵٫ صبر و بردباري
۶٫ اتّحاد و همدلي
۷٫ زهد و پارسايي
البتّه ياوران مهدي علیه السلام طبق لياقت و شايستگي‌ها در رده‌هاي مختلف قرار مي‌گيرند. در روايات آمده است كه آن حضرت علاوه بر ۳۱۳ نفر يار ويژه كه اعضاي اصلي قيام را تشكيل مي‌دهند، از لشكري ده هزار نفري نيز برخوردار است و به علاوه خيل عظيم مؤمنان منتظر به ياري او خواهند شتافت.

د. آمادگي عمومي
در مقاطع مختلف تاريخ امامان معصوم، اين حقيقت مشاهده مي‌شود كه مردم، آمادگي لازم براي استفاده بهتر از حضور امام را نداشتند. آنان در زمان‌هاي گوناگون فيض محضر معصوم را قدر ندانستند و از زمزم جاري هدايت‌هاي او آن‌ چنان كه بايسته بود بهره نبردند. خداوند متعال آخرين حجّت حق را پنهان كرد تا هر زمان كه آمادگي عمومي براي پذيرش او فراهم شد، ظاهر شود و همگان را از سرچشمه معارف الهي سيراب سازد.
بنابراين وجود آمادگي از شرايط بسيار مهمّ براي ظهور مصلح موعود است و به وسيله آن، حركت اصلاحي آن حضرت به نتيجه مطلوب خواهد رسيد.
در قرآن كريم آمده است گروهي از بني اسرائيل كه از ظلم و ستم جالوت به ستوه آمده بودند از پيامبر زمان خود خواستند كه براي آن‌ها فرماندهي را برگزيند تا تحت فرمان او به نبرد با جالوت بپردازند. خواستن فرمانده براي جنگ، نوعي آمادگي را در آن‌ها نشان مي‌داد؛ اگر چه تعداد فراواني در بين راه سست شدند و عدّه كمي تا پايان مبارزه ماندند.
پس امر ظهور، زماني است كه همه از عمق جان خواهان عدالت اجتماعي، امنيّت اخلاقي و رواني و رشد و شكوفايي معنوي باشند. وقتي مردم از بي‌عدالتي‌ها و تبعيض‌ها خسته شوند و ببينند كه آشكارا حقوق ضعيفان به وسيله صاحبان قدرت و ثروت پايمال مي‌گردد و امكانات مادي در انحصار عده‌اي معدود است، عطش عدالت خواهي به اوج مي‌رسد.
زماني كه فساد اخلاقي در انواع مختلف رواج پيدا كند و افراد در انجام كارهاي ضد اخلاقي بر يك‌ديگر سبقت بگيرند، اشتياق به ظهور پيشوايي كه حاكميت او، امنيّت و سلامتي اخلاقي و رواني را به بشريت هديه خواهد كرد، فراوان مي‌شود. آن‌گاه كه مردم همه لذّت‌هاي مادي را تجربه كنند، ولي از زندگي و حيات خود راضي نباشند و در پي جهاني برخوردار از معنويت باشند، تشنه آبشارِ لطف امام علیه السلام مي‌شوند.

۱٫کافی، ج ۱، باب معرفه الامام و الرد الیه، ح ۷، ص۱۸۲٫
۲٫الغيبة نعمانى، باب ۱۵، ح ۲، ص۳۹۹
۳٫ . معجم احادیث الامام المهدی، ج۷، ح ۱۵۵۱، ص۲۰۵
۴٫ . ر.ك: سوره بقره، آيه ۲۴۶-۲۵۱٫